Een paard aankopen is een zware beslissing waar je best niet te lichtvaardig overgaat. Als je niet gepokt en gemazeld bent in de paardenwereld riskeer je te weinig aandacht te besteden aan de gezondheid en eventuele mankementen van het paard. Gevolg: woede, verdriet, teleurstelling, juridisch getouwtrek en weggesmeten geld.
Een paard laten keuren of niet?
Heb je een paard op het oog in een hogere prijsklasse, laat ons zeggen vanaf € 5.000, dan is het antwoord: ja.
Ons paard Ultimo was 15 jaar geleden best wel duur in aankoop. We kenden de eigenaars niet, hoewel ze van bij het eerste contact een zeer betrouwbare indruk wekten, dus we opteerden om een keuring te laten doen vooraleer over te gaan tot aankoop.
Zo’n keuring geeft je heel wat meer zekerheid over de gezondheid van het paard en eventuele tekortkomingen, ziektes of aandoeningen. In de paardenwereld is gesjoemel spijtig genoeg nog altijd schering en inslag.
Door de verplichting om een paard te chippen is de afstamming wel gemakkelijk te traceren. Weet echter dat er soms (kalmerende) medicatie wordt toegediend aan het paard om gebreken te verdoezelen. Opletten dus!
Waar kan je een keuring laten uitvoeren?
Het is belangrijk om de keuring te laten doorgaan in een erkende dierenkliniek of bij een onafhankelijke, erkende dierenarts. Laat de keuring niet plaatsvinden bij een dierenarts of dierenkliniek waar de eigenaar kind aan huis is. Dit zou wel eens een vertekend beeld kunnen geven.
Hou er ook rekening mee of je het paard wil laten verzekeren. Verzekeringsmaatschappijen beschikken over een lijst van erkende klinieken en dierenartsen. Laat je je paard keuren door een instantie die niet op de lijst staat, kan de verzekering weigeren het paard te verzekeren, tenzij je een bijkomende keuring laat doen door een instantie die wel op de lijst staat, maar dat kost dan nog eens geld.
De keuring wordt meestal uitgevoerd door verschillende dierenartsen en samen nemen ze op het einde van de keuring een besluit. Alle betrokken dierenartsen ondertekenen het keuringsverslag.
Afspraken voor de keuring
Onderhandel met de eigenaar wie de keuring betaalt en wat er nadien met het paard zal gebeuren: aankoop, geen aankoop of aankoop met prijsverlaging.
Wat kost een keuring?
Ten tijde van de keuring van Ultimo (2008) kostte de keuring in het UZ Gent (dierenkliniek Merelbeke) € 500. Ik was aanwezig bij de keuring, samen met de eigenaar. De afspraak was simpel en duidelijk. Was de keuring positief: ik betaalde de keuring en kocht Ultimo. Was de keuring negatief: de eigenaar betaalde de keuring en ik kocht Ultimo niet. Best wel spannend want met Ultimo was het toch wel liefde op het eerste gezicht. Gelukkig liep het goed af. Ultimo stal alle aanwezige dierenartsen hun hart, zo erg zelfs dat er eentje zei dat ze het zelf wilde aankopen, en doorstond met glans alle proeven en onderzoeken. De aankoop werd onmiddellijk beklonken en Ultimo ging mee met ons naar huis.
Wat houdt de keuring in?
Controle van het signalement
De dierenartsen controleren het geslacht, het ras, de leeftijd, ze meten de schofthoogte, kijken de kleur na en onderzoeken de aftekeningen van het paard. Bij een stamboekpaard kijken ze het inschrijvingsbewijs na en wordt er gecontroleerd of alles conform is met de papieren.
Het klinisch onderzoek
De dierenartsen ondervragen de eigenaar hoelang hij het paard in zijn bezit heeft en of er ziektes of andere mankementen gedurende die periode zijn opgetreden.
Vervolgens onderzoeken ze de algemene toestand van het paard.
- Inspectie van de bouw van het paard.
- Nazicht op afwijkingen op het lichaam.
- Nazicht op verdachte zwellingen of knobbeltjes.
- Controle van de voedingstoestand van het paard.
- Controle van de huid en de vacht.
- Nazicht van de ogen.
- Nazicht van de mond, het gebit en de slijmvliezen.
- Toestand van de lymfeklieren.
- Hartslag en ademhaling van het paard.
- Observeren of het paard niet hoest.
- Nazicht van de benen, controle op zwellingen of warme plekken.
- Nazicht van de hoeven.
Het controleren van het hele lichaam op zwellingen, verdikkingen, wonden en warme plekken noemt men palpatie.
De bewegingen
Dan doet men allerlei proeven om de bewegingen van het paard (lopend aan een halstertouw) te onderzoeken. Dit noemt men het monsteren van het paard.
Het paard moet op een lange lijn op een harde ondergrond stappen en draven. Vervolgens wordt het paard gelongeerd en bekijkt een team van artsen hoe het paard stapt, draaft en galoppeert op een kleine cirkel, in beide richtingen, zowel op een harde als zachte ondergrond.
Vervolgens wordt een buigproef van de kogel uitgevoerd op beide voorbenen. De ondervoet van het paard wordt gebogen en zo 60 seconden vast gehouden. Bij het uitvoeren van deze handeling voelt de dierenarts snel of dit gemakkelijk gaat en of het paard niet in verzet gaat. Hij gaat ook na hoever de buiging kan gaan zonder dat het paard hierop reageert.
Na de 60 seconden wordt het been neergezet en dient het paard onmiddellijk in draf, aan een lange lijn, te vertrekken. Het kan zijn dat het paard de eerste passen wat onzeker loopt maar na 10 meter moet het opnieuw een soepele draf vertonen. Als het paard mankt is dit geen goed teken.
Een andere manier om na te gaan of het paard bewegingsproblemen heeft is het uitvoeren van een wigproef, eveneens op de beide voorbenen. Het paard moet gedurende 60 seconden, met de straal van een voorbeen steunen op een wigvormig rond stuk hout. Daarna moet het onmiddellijk aandraven. Na iedere inspanning wordt de ademhaling gecontroleerd.
Ook de voorzijde van de hoef wordt gedurende 60 seconden, op een rond stuk hout geplaatst en opnieuw moet het paard daarna soepel aandraven.
Op de achterbenen van het paard wordt een spatproef gedaan. Spat is een ernstige aandoening waarbij het paard kreupel wordt. De hak van het paard wordt gebogen gedurende anderhalve minuut. Daarna moet het paard soepel vertrekken. Anders is er een probleem dat bijkomend onderzoek vereist.
Het röntgenonderzoek
Bij dit onderzoek worden er allerlei röntgenfoto’s genomen van:
- De straalbeenderen.
- De hoefbeenderen.
- De kroonbeenderen.
- De kogelgewrichten.
- De sprongen.
- Het knieschijfgewricht (femoropatellair gewricht tussen het bovenbeen of femur en de knieschijf of patella).
- Het kniegewricht (femorotibiaal gewricht tussen het bovenbeen of femur en het onderbeen of tibia).
Er wordt onderzoek gedaan naar afwijkingen, breukjes in de botten of slijtage aan de gewrichten. Zo kan men zien of het paard op korte termijn gewrichtsproblemen kan verwachten.
Het inwendig onderzoek
Bij het inwendig onderzoek controleert men het hart en de longen. Via een endoscopie controleert men de luchtpijp, de stembanden en de longen. Men kijkt of het hart geen afwijkingen vertoont en of er geen slijm of ontstekingen te vinden zijn in de ademhalingsorganen.
Tip: wees zelf aanwezig bij de keuring. Zo kan je meteen zien hoe het paard zich gedraagt tijdens de onderzoeken.
Wat na de keuring?
Ultimo doorstond al deze proeven met glans en werd volledig goedgekeurd. Ik werd door het artsenteam gefeliciteerd met de aankoop.
Wat staat er op een keuringsbewijs?
Op het keuringsverslag wordt vermeld wie het paard ter keuring heeft aangeboden, op welke datum en welke onderzoeken werden uitgevoerd.
Men bevestigt het signalement van het paard, beschrijft kort het klinisch onderzoek, het röntgenonderzoek en het inwendig onderzoek. De gedetailleerde verslagen van deze onderzoeken worden in het archief bewaard. Bij alle onderzoeken wordt vermeld of het paard zich gemakkelijk liet onderzoeken.
Tenslotte formuleert men de conclusie van de keuring. De eigenaar krijgt een mondeling verslag en het schriftelijk verslag wordt toegestuurd.
Het is raadzaam dit verslag te bewaren om bij eventuele verkoop (wat niet de bedoeling is maar je weet maar nooit) te kunnen voorleggen. Een positief keuringsverslag kan de handelswaarde van het paard hoog houden of zelfs verhogen.